Karta płatnicza (ang. bankcard) to elektroniczne narzędzie płatnicze wydawane przez bank posiadaczowi rachunku bankowego. Jest to podstawowe narzędzie zdalnego dostępu do pieniędzy zgromadzonych na rachunku bankowym. Służy przede wszystkim do pobierania gotówki z bankomatu oraz do realizacji bezgotówkowych płatności za zakupione towary i usługi.
Pierwsze karty identyfikacyjne w Polsce wydał Bank Pekao SA w latach 80. XX w. Zainstalował on również pierwszy bankomat. W 1990 r. w firmie Orbis wyodrębniono dział zajmujący się akceptacją kart, a następnie utworzono firmę PolCard, która jest obecnie jedną z dwóch głównych firm zajmujących się akceptacją kart płatniczych. Pierwszą kartę Visa wydał Bank Inicjatyw Gospodarczych SA w 1991 r.
Rodzaje kart płatniczych
Na rynku współistnieje szereg rodzajów kart płatniczych, które można podzielić według kilku kryteriów. Największe organizacje zajmujące się wydawaniem kart płatniczych na świecie to: Visa International, American Express, Diners Club, Europay International, JCB. Artykuł powstał we współpracy z portalem biznesowym https://www.kartowagala.pl/
Z punktu widzenia budowy karty płatniczej karty dzielą się na:
- Karty płaskie — dane na temat karty (nazwa właściciela, numer karty, data ważności) są wydrukowane na karcie. Kart tych można używać tylko w bankomatach lub w elektronicznych terminalach, a transakcje przeprowadzane przy ich użyciu muszą być autoryzowane. Wydawane są najczęściej na okres dwóch lub trzech lat. Najczęściej spotykane karty tego typu to: Visa Electron, Maestro.
- Karty wypukłe (tłoczone) — dane dotyczące karty są wytłoczone na karcie. Karty te mogą być używane w tych samych miejscach, co karty płaskie oraz dodatkowo w miejscach, gdzie nie ma terminali elektronicznych. Karty wydawane są najczęściej na okres dwóch lub trzech lat. Banki posiadaczom takich kart oferują często dodatkowe profity, np. pakiety ubezpieczeń, lepszą ofertę dodatkowych świadczeń. Uzyskanie karty wypukłej wiąże się często ze specjalnymi wymaganiami ze strony wydającego ją banku, np. ze zdolnością kredytową lub odpowiednio wysokimi dochodami. Popularne karty wypukłe to: Visa Classic/Gold, EuroCard/MasterCard, Polcard Classic, Diners Club, American Express.
Karty wypukłe zwykle posiadają również pasek magnetyczny lub chip:
- karty z paskiem magnetycznym - informacje pozwalające na dokonanie transakcji (czyli numer karty, data ważności) są zapisane na pasku magnetycznym. Nie jest zapisywany numer PIN, który służy w tym wypadku do autoryzacji transakcji;
- karty z układem elektronicznym (karty chipowe) - dane dotyczące danej karty zapisane są w układzie mikroprocesorowym (tzw. chipie) znajdującym się na karcie. Są bezpieczniejsze od kart z paskiem magnetycznym. Standard obsługi transakcji został opracowany przez organizację zrzeszającą wydawców kart: Europay, Mastercard i Visa (nazwa standardu: EMV)
