Wraz z pojawieniem się pierwszych zębów stałych, a czasami nawet jeszcze przed nimi zaczynają się kłopoty ze zgryzem lub ogólnorozwojowe, jak: bóle głowy, żuchwy oraz asymetria w jamie ustnej. W takiej sytuacji najlepiej skontaktować się z ortodontą, który udzieli rad, a w razie konieczności rozpocznie leczenie aparatem ortodontycznym.
Pierwsza wizyta, ortodoncja dziecka
Pierwsza wizyta z dzieckiem u ortodonty powinna się odbyć w sytuacji, kiedy zauważymy niepokojące nas sygnały (nieprawidłową wymowę, ssanie palca, asymetria budowy twarzy, cofnięcie lub wysuniecie się żuchwy) lub dla upewnienia się, czy jest wszystko w porządku ze zgryzem lub rozmieszczeniem zębów.
Pantomogram i wycisk uzębienia
Nieprawidłowości w jamie ustnej lub kłopoty ze zgryzem mogą wymagać założenia aparatu ortodontycznego. U dziecka w wieku 7-12 lat jest to aparat wyjmowany, u starszego, aparat stały. Przed wykonaniem aparatu konieczne jest zrobienie zdjęcia RTG (pantomograficznego i cefalometrycznego), a następnie skierowanie pacjenta, na wycisk uzębienia. Wycisk ten jest sporządzony przez ortodontę w gabinecie. Dobrze jest wybrać się z dzieckiem do specjalistycznej placówki, w której przyjmują wykwalifikowani ortodonci, mający doświadczenie i wiedzę. Jedną z takich placówek jest gabinet stomatologii dziecięcej Ziombki, w Poznaniu. To gabinet wyróżniający się szerokim zakresem usług, dogodnymi terminami oraz miłą i fachową obsługą.
Leczenie aparatem wyjmowanym
U dzieci w wieku wczesnoszkolnym leczenie ortodontyczne przebiega poprzez noszenie odpowiednio dopasowanego aparatu wyjmowanego. U dzieci 7-12 - letnich ze względu na obecność zębów mlecznych, nie można jeszcze założyć aparatu stałego. Aparat wyjmowany jest projektowany przez lekarza ortodontę, z uwzględnieniem informacji z pantomogramu, wycisku szczęki, oraz specjalnych życzeń pacjenta. Dziecko może wybrać kolor aparatu, a także zatopiony w nim element: brokat czy bohatera bajkowego. To aparat, który musi być przyjacielem dziecka, żeby spełniał swoje funkcje. Tylko wtedy będzie wspierał dziecko w leczeniu zgryzu, gdy będzie noszony systematycznie, przynajmniej 16 godzin dziennie. Nie wystarczy, żeby dziecko w aparacie spędzało tylko noc. Powinno ono zakładać aparat od razu po powrocie ze szkoły lub w wolnej chwili w domu. Nieoceniona będzie tutaj pomoc dorosłego, który będzie przypominał o systematycznym noszeniu aparatu oraz czuwał nad czyszczeniem go z użyciem mydła i specjalnych środków do higieny, a co dwa tygodnie przykręcał go specjalnym kluczykiem. Podczas noszenia aparatów bardzo ważna jest także codzienna higiena jamy ustnej i dłoni. Do zdejmowania i zakładania aparatów, dziecko musi zawsze mieć umyte, czyste dłonie. Infekcje w jamie ustnej i ból zmuszają czasami małego pacjenta do ściągnięcia na kilka dni aparatu. Niestety, ma to duży wpływ na zgryz, ponieważ zęby zaczynają się wtedy delikatnie przemieszczać, co opóźni efekt leczenia. Pacjent powinien pojawiać się na także systematycznie na wizycie kontrolnej u swojego ortodonty co 3-6 tygodni.
Leczenie aparatem stałym
Podobnie jak w przypadku aparatu wyjmowanego, najpierw musi być wstępna konsultacja z ortodontą, zdjęcie RTG oraz wycisk gipsowy zębów, a dopiero potem zakładany jest specjalny aparat na zęby. Jest on zakładany na zęby stałe, najczęściej na okres dwóch, trzech lat. Pacjent powinien systematycznie kontaktować się ze swoim lekarzem, w celu sprawdzenia postępów oraz zmiany ligatur i łuków. Tak jak w przypadku aparatu wyjmowanego niezwykle ważne jest dbanie o higienę jamy ustnej. Po każdym posiłku należy umyć zęby, można także stosować dodatkowe akcesoria, wspomagające czyszczenie aparatu: szczotki jednopęczkowe, irygator wodny czy nitki ortodontyczne. Co jakiś czas można także umówić się do dentysty na specjalne zabiegi czyszczenia w gabinecie: piaskowanie czy usuwanie kamienia.
Leczenie ortodontyczne aparatem stałym i wyjmowanym daje duże efekty: zęby mogą odzyskać właściwe ustawienie, zmieniają się rysy twarzy czy ustawienie żuchwy. Aby doszło jednak do tych korzystnych zmian, pacjent musi przede wszystkim lubić swój aparat i z radością go nosić. Kluczem do sukcesu jest zasada, że aparat ortodontyczny musi być przyjacielem dziecka. W takiej sytuacji dziecko cieszy się z każdego kroczku do przodu, współpracuje z ortodontą oraz systematycznie wypełnia wszystkie jego zalecenia, a przede wszystkim nie wstydzi się swojego aparatu. Jest to bardzo ważne dla kondycji psychicznej dziecka, jak i przebiegu całego leczenia.
